रुबियोले ट्रम्प प्रशासनको शान्ति योजना ‘रूसी इच्छा–सूची’ जस्तै भएको दाबी, तर विदेश मन्त्रालयले खारेज

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासनले अघि सारेको युक्रेन–रुस युद्धसम्बन्धी शान्ति प्रस्ताव अमेरिकाभन्दा रुसको हितमा झुकेको भन्दै अमेरिकी सांसदहरूले कडा आपत्ति जनाएका छन्। विदेशमन्त्री मार्को रुबियोसहितको संवादपछि सांसदहरूले उक्त योजना कुनै औपचारिक अमेरिकी प्रस्ताव नभई ‘रूसी इच्छा–सूची’ जस्तै सुनिएको आरोप लगाएका हुन्।

तर अमेरिकी विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले सांसदहरूको दाबीलाई “पूर्णतः असत्य” भन्दै खारेज गरेका छन्। रुबियो स्वयंले पनि अनलाइन प्रतिक्रिया दिँदै सांसदहरूले आफ्ना भनाइ गलत बुझेको संकेत गरे। यद्यपि सांसदहरूले भने विवरण रुबियोकै तर्फबाट आएको दाबी कायम राखेका छन्।

२८ बुँदे शान्ति योजना विवादको केन्द्रमा

ह्वाइट हाउसका अनुसार रुबियो र राष्ट्रपति ट्रम्पका विशेष दूत स्टिभ विटकफबीच महिनौँ चलेको परामर्शपछि २८ बुँदे शान्ति रूपरेखा तयार गरिएको हो। तर यसमा युक्रेनले महत्वपूर्ण भूभाग त्याग्नुपर्ने जस्ता मागहरू समावेश छन्, जुन युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले पटक–पटक अस्वीकार गर्दै आएका छन्। ट्रम्पले युक्रेनले अर्को हप्तासम्ममा योजना स्वीकार गर्नुपर्ने बताउँदै आएका छन्।

सांसदहरूको चेतावनी — “यो त रुसको आक्रामकतामा पुरस्कार”

क्यानाडामा आयोजित ह्यालिफ्याक्स अन्तर्राष्ट्रिय सुरक्षा फोरममा बोल्दै द्विदलीय अमेरिकी सांसदहरूले यो प्रस्तावले ‘रुसलाई आक्रामकताका लागि पुरस्कार दिने’ चेतावनी दिए। सिनेटर एङ्गस किङले “यो त रूसी भाषामै लेखिएको जस्तो देखिन्छ” भन्दै कडा टिप्पणी गरे।

रुबियोको उद्धरण प्रस्तुत गर्दै सांसदहरूले यो योजना अमेरिकाको आधिकारिक धारणा नभई ‘रूसी चाहनाको सूची’ मात्र भएको दोहोर्याए। तर रुबियोले एक्स (पूर्व ट्विटर) मा लेख्दै “प्रस्ताव अमेरिका द्वारा लेखिएको र दुवै पक्षबाट इनपुट लिएर तयार गरिएको” दाबी गरे।

पुटिन र जेलेन्स्कीको प्रतिक्रिया

रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले प्रस्ताव ‘अन्तिम शान्ति सम्झौताका लागि आधार बन्न सक्ने’ आशा व्यक्त गरेका छन्। यता युक्रेनी राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले प्रत्यक्ष अस्वीकार नगरे पनि “उचित र न्यायसंगत समाधान” मा जोड दिँदै सहयोगी राष्ट्रहरूसँग सहकार्य जारी रहने बताए।

क्यानाडा–अमेरिका सम्बन्धमा तनावले सम्मेलनमा चिसोपन

ह्यालिफ्याक्स फोरममा यो विवाद केवल एक विषय मात्र बनेन। ट्रम्प प्रशासनले थिङ्क ट्याङ्कका कार्यक्रमहरूमा अमेरिकी रक्षा अधिकारीहरूको सहभागिता रोकिदिएपछि वातावरण थप असहज बनेको थियो। अर्कोतर्फ व्यापार युद्ध, क्यानाडासँगको चिसोपन र विवादास्पद अभिव्यक्तिहरूले सीमावर्ती अमेरिकी राज्यहरूमा पर्यटनसमेत घटेको देखिएको छ।